Góry Stołowe
Kontynent | Europa | ||
Państwo | Polska Czechy | ||
Województwo | dolnośląskie | ||
Najwyższy Szczyt | Szczeliniec Wielki 919 m n.p.m. | ||
Długość | |||
Powierzchnia | |||
Góry Stołowe – pasmo górskie w łańcuchu Sudetów Środkowych.
Wypiętrzone przed 30 milionami lat są jednymi z nielicznych w Europie gór płytowych.
Płyty z górnokredowych piaskowców ciosowych ułożone są poziomo – stąd nazwa gór, bo płaskie jak stół. Zachodnia część Gór Stołowych leży na terenie Czech i nosi nazwę Broumovská vrchovina. Północno-zachodni skraj pasma w okolicach Mieroszowa – Gorzeszowa – Krzeszowa – Chełmska – Okrzeszyna nosi nazwę Zaworów.
W 1993 na terenie Gór Stołowych utworzono Park Narodowy Gór Stołowych.
Podział[edytuj | edytuj kod]
Wschodnia część Gór Stołowych wraz ze Szczelińcem Wielkim położona jest w Polsce, w woj. dolnośląskim, w powiecie kłodzkim.
Do Polski należy również najbardziej wysunięta na zachód część gór, pasmo Zawory, leżąca w powiatach kamiennogórskim i wałbrzyskim.
Środkowa część gór (pasma Broumovské stěny i Adršpašskoteplické skály) należy do Czech, do kraju hradeckiego.
Masywy i ich najwyższe punkty:
- Właściwe Góry Stołowe:
- Szczeliniec Wielki 919 m n.p.m.
- Skalniak 915 m n.p.m.
- Narożnik 849 m n.p.m.
- Kopa Śmierci 830 m n.p.m.
- Krucza Kopa 722 m n.p.m.
- Broumovská vrchovina:
- Broumowskie Ściany (Bożanowski Szpiczak 783 m n.p.m.)
- Adršpašskoteplické skály (Čáp 785 m n.p.m.)
- Wzniesienie Ostaša (700 m n.p.m.)
- Zawory:
- Róg 712 m n.p.m.
Fauna[edytuj | edytuj kod]
W podziale faunistycznym Polski Góry Stołowe należą do części zachodniosudeckiej, która charakteryzuje się brakiem gatunków karpackich i występowaniem w kierunku zachodnim coraz większej liczby gatunków alpejskich.
Z powodu dużego zalesienia regionu w górach tych można spotkać typowo leśne gatunki zwierząt, takie jak jeleń, sarna lub dzik.
Inne ssaki występujące tu, to na przykład borsuk, popielica i orzesznica.
Wśród ptaków najwięcej występuje gatunków charakterystycznych dla borów, np. sikora sosnówka, mysikrólik, pliszka górska, rudzik.
Wiele gatunków jest bardzo rzadkich: jarząbek, słonka, bocian czarny, trzmielojad, kobuz czy sóweczka i włochatka (charakterystyczne dla tajgi).
Przez Góry Stołowe przebiega zachodnia granica występowania ślimaka karpackiego, do ciekawszych gatunków ślimaków występujących tu zalicza się również jeden z najmniejszych polskich ślimaków, świdrzyk stępiony.
W pobliżu potoków możemy natknąć się na salamandrę plamistą, na skałach wygrzewa się czasem żmija zygzakowata.
W okolicy granicy polsko-czeskiej występuje sprowadzony tu z Korsyki muflon.
Bardzo bogata jest fauna pajęczaków, wiele z nich występuje jedynie tutaj.